Praktijkvoorbeeld
Onderstaand artikel gaat in op mogelijke aanleiding voor een gesprek met een Psychosyntheticus. Daarnaast wordt een praktijkvoorbeeld beschreven waarbij een van de Psychosynthese modellen en technieken is toegepast.
Crisis momenten in je leven
Je kunt in je leven geconfronteerd worden met het ervaren van een crisismoment. Binnen Psychosynthese worden daarbij twee vormen van crisis onderscheiden.
De eerste vorm wordt een existentiële crisis genoemd. Het betreft de ervaring waarbij het leven zijn (eerdere) betekenis verliest. Kenmerkend is dan de vraag “Wat is het doel waarvoor ik (nog) leef?”
De tweede vorm van crisis wordt een dualiteitcrisis genoemd. Kenmerkend hierbij is dat je voortdurend in de greep wordt gehouden door uiteenlopende wensen en verlangens. Anderzijds is herkenbaar dat je daarbij niet tot een praktisch handelen kunt komen. Het effect ervan is dat je voor je gevoel steeds verder naar binnen keert en problemen kunt ervaren in het contact met je omgeving.
In dergelijke situaties verlang je naar een (snelle) oplossing. Het komt veelvuldig voor dat je zelf, al dan niet met de hulp van een ander, geprobeerd hebt om het hoofd te bieden aan de situatie. Dikwijls werkt de eigen oplossing een zekere periode. Daarna keert de eerdere ervaring, of het eerdere gevoel weer (in alle heftigheid) terug. Uiteindelijk kun je besluiten om je vraag of situatie met mij te bespreken.
Op weg naar verandering
Na het maken van een afspraak voor een eerste kennismakingsgesprek ontvang je een vragenlijst. De door jou verstrekte gegevens zijn bedoeld ter voorbereiding op dit gesprek en worden (nadien) steeds vertrouwelijk behandeld.
Tijdens het eerste gesprek wordt de situatie of probleemstelling die je bezighoudt verder in kaart gebracht en vastgelegd. Wanneer we besluiten verder te gaan wordt er op basis van de dan bekende gegevens een zogenaamd Psychosynthese interventieplan opgesteld. Dit vormt steeds de basis van waaruit wordt gewerkt. Nadat dit interventieplan is besproken gaan wij van start. Er vinden nadien regelmatig evaluatiegesprekken plaats en zonodig wordt het interventieplan aangepast.
Wat kan ik verwachten?
De methode van psychosynthese maakt gebruikt van diverse methoden en technieken. Centraal binnen de methode van Psychosynthese staan onder andere het werken met de (kracht) van de verbeelding en het (weer gaan) gebruik van onze wil. Verder wordt er gewerkt aan het herstellen van je contact en de omgang met je lichaam, gevoelens en denken.
Fasen in het proces van verandering
Psychosynthese is een geleidelijk, uniek en indivueel proces van het weer innerlijk heel worden en het je weer “een” gaan voelen. Een innerlijke reis van het terugvinden, het weer in de juiste verhouding brengen en leren omgaan met de (uit het oog verloren) delen binnen jezelf.
In de eerste fase van het proces van psychosynthese wordt jij je (weer) bewust van de verschillende inhouden en bronnen binnen jezelf.
In een tweede fase wordt jij je (weer) bewust van het feit dat jij deze inhouden hebt en niet bent. Deze fase van het proces van psychosynthese richt zich dan op het onderzoeken en helen van de vaak diep(er) gewortelde pijnlijke herinneringen en oorzaken.
Dit gaat dikwijls gepaard met opkomende gevoelens. De vaak waarneembare tranen vertegenwoordigen symbolisch de verwondering, en de blijdschap, van het weer het op de juiste plaats schuiven van de weggesprongen scherven van de innerlijke spiegel. Een symbolisch beeld voor het centrum van waaruit wij steeds naar de buiten en binnen kant van onszelf kijken.
Het ontdekken van innerlijke tegenstellingen
Wanneer je met open ogen naar je eigen gedrag kijkt bemerk je al snel dat er een aantal onderling verschillende en tegenstrijdige neigingen bestaan. Deze nemen dikwijls de vorm aan van semi zelfstandige sub- persoonlijkheden. Deze zijn het gevolg van een aanpassing van je authentieke (lees spontane) gedrag ten gevolge van eerdere pijnlijke verwondingen. Veel van dergelijke verwondingen vinden plaats op jonge leeftijd en zijn het gevolg van de afwijzing van je eigen unieke, natuurlijke zelfexpressie. De gevoelens die met deze ervaring gepaard gaan worden onderdrukt om ze het hoofd te kunnen bieden. Deze aanpassingen leiden tot innerlijke conflicten, verslavingen, aanhankelijk en/of afhankelijkheid gedrag en vormen de basis van deze subpersoonlijkheden.
Het model van de deelpersoonlijkheden
Binnen de praktische beoefening van Psychosynthese worden diverse technieken en praktische werkvormen gebruikt. Een van de werkvormen is het model van de deelpersoonlijkheden. Hier wordt de energie van de tegenstellingen tussen van de deelpersoonlijkheden en het diepere streven naar innerlijke eenwording gebruikt.
Een praktische uitwerking
Hieronder volgt een korte uitwerking van een praktijkvoorbeeld van het werken met dit model.
Aan het begin van een volgende ontmoeting beschrijft mevrouw M. haar ervaringen in de ontmoetingen met enkele collega’s. Zij geeft aan dat ze nog wel moeite heeft om emoties te tonen omdat dit pijnlijk is voor haar. Er wordt nader ingegaan wat er is gebeurd en wat zij heeft gezien en heeft ervaren.
Mevrouw M. herkent bij zichzelf de subpersoonlijkheden ‘de denker’ (een deel dat spreekt zonder emotie) een ‘blij kind’ (dat lacht en opgewekt is) en ‘de ziener’ (deze bezorgt haar steeds koude rillingen). Mevrouw M. heeft gedurende de nacht vaak last van een koud gevoel.
Bij de toepassing van het model worden de verschillende delen met elkaar in contact gebracht om te kunnen ontdekken wat de onderliggende behoefte is. Vaak lopen deze sterk uiteen en is het streven erop gericht om de innerlijke tegenstelling die hiervan het gevolg is te overbruggen.
Onderstaand een gedeelte uit de dialoog tussen mevrouw M. (M) en de Psychosyntheticus (E):
M: De ziener houdt zich nog verborgen.
E: Waar is de ziener verborgen.
M: Ze zit bovenaan de trap. ( bij M is een kleine beweging van de arm zichtbaar)
E. Wat gebeurt er?
M: Ze zegt “dat er aan haar poten wordt gezaagd”.
E. Wat gebeurt er dan?
M: Er wordt aan de trap getrokken en geschud.
E: Wie schudt er aan de trap?
M: Het kleine meisje.
E: Wat wil het kleine meisje?
M: Dat de ziener omlaag komt.
E: Wil de ziener dat ook?
M: Nee, zij zegt dat ze nog niet durft.
E: Wat heeft de ziener dan nodig om omlaag te komen?
M: Ze wil weer veiligheid en vertrouwen hebben?
E: Wat is hiervoor dan nodig?
M: Dat er door mijn moeder naar mij geluisterd wordt. (M beweegt op haar stoel)
E: Wat gebeurt er?
M: De ziener komt omlaag en gaat zo mijn hart in. (M beweegt weer)
E: Wat gebeurt er?
M: Huilt en zegt een koude rilling door haar lichaam te voelen gaan. Daarna gaat ze rechtop zitten en geeft aan zich meer ‘een’ te voelen.
De mogelijke effecten van Psychosynthese
Psychosynthese verloopt steeds via een individueel, uniek en veelzijdig proces. De (mogelijk) merkbare effecten zijn daarom steeds verschillend. Zij verschillen in de tijd en/of vorm waarin deze voelbaar en/of zichtbaar (kunnen) worden ervaren.
In bovenstaand voorbeeld volgt na enkele dagen een e-mail van mevrouw M.. Hier in geeft zij aan zich energieker te voelen en merkbaar meer vanuit haar gevoel te kunnen spreken in de ontmoeting met haar collega’s.